Có nên can thiệp vào việc nuôi dạy con cháu hay không là một quyết định khó khăn của ông bà. Carl Grody, một cố vấn gia đình ở Worthington, Ohio, cho biết: “Về lâu dài, việc nuôi dạy con cháu là tốt nhất cho đứa trẻ và gia đình; ngay cả khi ông bà không đồng ý với quyết định này. Là ông bà, họ sẽ cảm thấy mình có nhiều kinh nghiệm nuôi dạy con cháu quý giá, nhưng sự chia sẻ khéo léo của ông bà có thể phản tác dụng nếu cha mẹ cảm thấy mình bị chỉ trích. Tuy nhiên, cũng có trường hợp ông bà nên can thiệp và chia sẻ ý kiến của mình. Hãy tham khảo các trường hợp sau đây qua bài viết của chúng tôi nhé.
Mục lục
Ông bà nên góp ý và răn dạy trẻ trong những trường hợp
Trẻ trở nên hỗn láo, khó dạy
Giống như trong tất cả các mối quan hệ; ông bà có quyền thiết lập ranh giới về cách xử sự của mọi người với mình. Nếu đứa trẻ vô lễ với ông bà hoặc với những người khác, ông bà cần lên tiếng.
Ông bà có thể nói: “Cháu không được nói chuyện với ta như thế”. Tuy nhiên, hãy để bố mẹ trẻ đưa ra biện pháp kỷ luật và đừng thúc ép bố mẹ giải quyết ngay vấn đề trước mặt trẻ. Nếu không, ông bà đang có nguy cơ làm suy yếu quyền lực của cha mẹ, chuyên gia Grody cho hay. Thay vào đó, hãy cung cấp thông tin chi tiết với cha mẹ về hành vi của trẻ khi trẻ không có mặt ở đó.
Cha mẹ không nhận ra sai lầm của con
Đôi khi cha mẹ quá gần gũi với con cái đến mức không nhận ra những điều sai trái. Ông bà là người có kinh nghiệm nên có cái nhìn khách quan hơn. Nếu ông bà nhận thấy cháu mình bị chậm nói; có vấn đề về vận động hoặc gặp khó khăn với các kỹ năng xã hội, ông bà cần phải lên tiếng.
Vấn đề có thể trở nên tồi tệ hơn nếu không được kiểm soát. Trong trường hợp này; can thiệp sớm thường rất quan trọng để trẻ phát triển đúng hướng, Amy Morin, một nhà trị liệu tâm lý ở Lincoln Maine khuyến cáo.
Khi trẻ gặp nguy hiểm
Chắc chắn là ông bà cần can thiệp khi sự an toàn của trẻ có nguy cơ bị ảnh hưởng. Nhưng ông bà cũng chỉ nên làm điều này một số lần giới hạn. Nhắc trẻ cần đội mũ bảo hiểm khi đi xe đạp là có thể chấp nhận được; nhưng không nên yêu cầu cha mẹ trẻ làm việc đó.
Tất nhiên, nếu ở nhà riêng của ông bà; ông bà có thể tự thiết lập các quy tắc chung và yêu cầu chúng được thực thi. “Ai cũng phải đội mũ bảo hiểm khi đạp xe ở nhà ông bà” – ông Morin ví dụ về một quy tắc chung.
Thói quen ăn uống và dinh dưỡng
Ông bà luôn muốn cháu mình ăn ngon miệng nhưng đôi khi những món ăn lành mạnh lại rất khó ăn với trẻ. Tất nhiên, nếu là ở nhà mình, ông bà có thể nấu đậu xanh và cà rốt, nhưng ông bà không thể yêu cầu cha mẹ nấu theo ý mình.
“Hãy đưa ra những lời khen ngợi tích cực bất cứ khi nào có thể, ví dụ nếu bạn thấy món cải Brussels đang trên bàn ăn, hãy nói ‘món này trông ngon quá!’, thay vì ‘cuối cùng chúng ta cũng có thứ gì đó màu xanh lá!’”. Nếu ông bà lo lắng về thói quen ăn uống của trẻ, hãy nói chuyện với trẻ về những lựa chọn lành mạnh và đưa ra một số gợi ý. Nhưng đừng làm mất lòng cha mẹ chúng.
Trẻ bị lạm dụng, bỏ rơi
Không cần phải đắn đo việc có nên can thiệp hay không nếu ông bà nhận thấy trẻ đang gặp bất kỳ vấn đề nào dưới đây:
- Bị lạm dụng thể chất hoặc tình dục
- Bị bỏ bê
- Lạm dụng chất gây nghiện hoặc có vấn đề về sức khoẻ tâm thần.
Ông bà và bố mẹ cần thống nhất trong viết dạy con cháu
Văn hóa Việt Nam luôn đề cao vai trò của người lớn tuổi. Vì vậy, việc giáo dục con cái của nhiều cặp vợ chồng vẫn có sự “giúp sức” của ông bà với cách nuôi dạy con theo thời xưa. Trong khi đó, giới trẻ hiện nay có điều kiện để tiếp thu với kiến thức mới “hợp thời” hơn; thì quan điểm nuôi con của họ sẽ theo hướng hiện đại hơn.
Để giải quyết những mâu thuẫn giữa ông bà và ba mẹ trẻ trong cách nuôi dạy con cháu; trước tiên cần nhìn nhận rõ những điều được và mất của ông bà khi cùng gồng gánh trách nhiệm dạy cháu. Khi cố gắng dành nhiều thời gian cho cháu nhỏ thì gia tăng sự căng thẳng về tâm lý; sức khỏe giảm sút dẫn đến không khí gia đình cũng bị ảnh hưởng. Vì vậy, khi xác định sẽ cùng ông bà nuôi dạy trẻ; bố mẹ và ông bà nên thống nhất về cách nuôi dạy con như thế nào. Bố mẹ nên trao đổi cho ông bà hiểu về những quan điểm xa xưa sai lầm về việc chăm sóc trẻ; để không xảy ra những mâu thuẫn sau này.
Kết luận
Chuyện nuôi dạy con trẻ vốn đã vất vả đối với các cặp vợ chồng trẻ; nhưng việc này sẽ còn căng thẳng hơn khi có sự can thiệp của ông bà nội (ngoại). Bởi vì do quan niệm khác nhau giữa các thế hệ có thể khiến hình thành những mâu thuẫn trong việc nuôi dưỡng và dạy dỗ con cái.
Thực tế đây là tình huống mà gia đình nào cũng có thể gặp phải trong cuộc sống hiện nay. Đồng thời cũng có nhiều ý kiến của các chuyên gia cho rằng việc ông bà can thiệp; và quá trình dạy con là không nên. Bởi vì như vậy sẽ khiến trẻ hình thành những suy nghĩ ỷ lại và có những thói quen hay hành động không tốt. Tuy nhiên không có gì là tuyệt đối. Bởi vì trong nhiều trường hợp những chỉ dẫn và kinh nghiệm của ông bà là cần thiết trong quá trình nuôi dạy trẻ. Để tránh những việc này xảy ra; bố mẹ nên có sự thống nhất trong cách nuôi dạy trẻ với ông bà.