Trong suốt giai đoạn đầu thai kỳ, chế độ dinh dưỡng của bà bầu phải được thiết lập một cách khoa học vì nó quyết định tới cân nặng cùng sự phát triển của thai nhi. Trong đó, mẹ bầu cần phải đặc biệt chú ý tới dinh dưỡng trong 3 tháng đầu thai kỳ bởi đây chính là giai đoạn phát triển quan trọng nhất của thai nhi.
Ở ba tháng đầu tiên của thời kỳ mang thai, dễ có thể xảy ra các tai biến nhất vì đây là giai đoạn thai nhi đang dần dần được hình thành trong cơ thể mẹ, cơ thể mẹ cũng đang có các thay đổi để phù hợp với thai kỳ.
Mục lục
Tầm quan trọng về dinh dưỡng trong giai đoạn đầu
Ba tháng đầu tiên của thời kỳ mang thai chính là thời kỳ quan trọng nhất. Dễ xảy ra các tai biến nhất vì đây là giai đoạn thai nhi đang dần dần hình thành trong cơ thể mẹ. Cơ thể mẹ cũng đang có những thay đổi để phù hợp với thai kỳ. Trong khi đó bản thân người mẹ cũng chưa có nhiều kinh nghiệm trong chăm sóc thai kỳ của mình. Đặc biệt là ở những người mẹ lần đầu tiên mang thai.
Dinh dưỡng trong 3 tháng đầu thai kỳ này lại cũng rất quan trọng bởi đó là cơ sở cho sự phát triển khỏe mạnh của thai nhi các giai đoạn sau. Đồng thời cũng là lúc cơ thể mẹ biến đổi mạnh mẽ để chuẩn bị cho sự ra đời của đứa con mình.
Thời gian đầu này, do thai nhi phát triển chậm (mỗi ngày tăng khoảng 1g). Nên chị em phụ nữ mang thai cần phải bổ sung dinh dưỡng đặc biệt. Nếu không có hiện tượng “nghén” thì mỗi ngày ăn 3 bữa. Chị em chưa cần phải ăn uống tẩm bố quá nhiều mà chỉ cần đủ mức dinh dưỡng thông thường cộng với nâng cao các vi chất cho cơ thể.
Những thực phẩm khuyên dùng
- Nhóm chất bột gồm: gạo, mì, ngô, khoai, sắn…
- Nhóm chất đạm gồm: thịt, cá, trứng, tôm cua, đậu đỗ…
- Nhóm chất béo gồm: dầu, mỡ, vừng, lạc…
- Nhóm vitamin chất khoáng và chất xơ gồm: rau xanh và quả chín.
- Protein, khoáng chất, vitamin phong phú như: thịt nạc, sữa, trứng gà, cá, tôm, rong biển, những loại rau xanh, hoa quả tươi…
- Ăn những thực phẩm giàu chất xơ.
- Uống nhiều nước, lượng nước cần thiết tối thiểu hàng ngày khoảng 8 ly nước.
- Canxi: bà bầu cần thêm 1000mg Canxi mỗi ngày, cần chọn những thực phẩm giàu canxi như sữa, trứng, váng sữa, sữa chua…
- Axit folic: có vai trò rất quan trọng đối với hệ thần kinh của trẻ. Có nhiều trong gan động vật, rau xanh thẫm, hoa lơ, đậu quả…
- Sắt: tham gia quá trình tạo máu, vận chuyển oxy. Sắt có nhiều trong gan lợn gà, lòng đỏ trứng gà, thịt bò (hoặc các loại thịt đỏ), các loại rau củ quả như đậu đỗ…
Những thực phẩm không nên dùng trong giai đoạn đầu
Chế độ dinh dưỡng cho mẹ bầu 3 tháng đầu rất quan trọng và phải được thực hiện nghiêm túc. Do đó, các chị em hãy lưu ý một số loại thức ăn không nên sử dụng trong thời kỳ này để tránh xảy ra những hậu quả đáng tiếc.
- Cua: Nên hạn chế ăn cua quá nhiều trong giai đoạn đầu của thai kỳ bởi chúng có thể làm tử cung co lại. Gây xuất huyết bên trong hoặc thậm chí là thai chết lưu. Ngoài ra, cua có hàm lượng cao cholesterol, không tốt cho sức khỏe của thai phụ.
- Lô hội (nha đam): Phụ nữ mang thai trong 3 tháng đầu nên tránh sử dụng nước ép lô hội. Vì nó có thể gây xuất huyết vùng chậu dẫn tới sảy thai.
- Gan động vật: Gan động vật có chứa nhiều vitamin A nhưng các bà bầu chỉ nên ăn 1 – 2 lần/tháng. Nguyên nhân là vì nếu ăn gan động vật quá nhiều sẽ dẫn tới tích tụ nhiều retinol có thể gây hại cho thai nhi.
- Đu đủ: Đu đủ xanh hoặc ương có chứa các enzyme có thể dẫn đến cơn co thắt tử cung gây sảy thai.
- Các chất kích thích: Cà phê, rượu, bia và các chất chứa cồn làm tăng nguy cơ sảy thai, gây dị tật thai nhi hoặc khiến trẻ chậm phát triển.
- Muối: Giảm muối trong thực đơn đối với những thai phụ đang bị phù. Tăng huyết áp hoặc bị nhiễm độc thai nghén để phòng ngừa nguy cơ tai biến khi sinh.
Một số lưu ý về ăn uống
- Chia nhỏ khẩu phần ăn trong ngày thành nhiều bữa (6-8 bữa) để tránh hiện tượng nôn và buồn nôn do ốm nghén.
- Đối với những mẹ khỏe mạnh và đủ chất, có thể tăng khẩu phần ăn so với thông thường. Nhưng chưa cần tăng quá nhiều. Còn với những mẹ gầy yếu. Cần phải cố gắng ăn nhiều các chất bổ dưỡng. Giàu đạm và protein để bù lại sự thiếu hụt của cơ thể.
- Nếu hay bị buồn nôn vào sáng sớm thì khi thức giấc. <ẹ bầu đừng vội trở dậy ngay mà hãy nằm yên trên giường và ăn nhẹ. Lúc này, nên ăn một ít bánh ngọt, đặc biệt là loại bánh có vị gừng. Sau khi ăn 10 phút mới rời khỏi giường. Một số loại thức ăn có tác dụng chống nôn ói là hoa hồi, cau, cà rốt, sơn trà, chanh… Có thể ăn vặt các loại quả khô như: đậu phộng, hạt dưa, trám, ô mai…
- Đừng để quá đói hoặc ăn quá no. Bà bầu nên nhiều bữa trong ngày, mỗi lần một ít.