Cha mẹ hết lòng yêu thương con cái là điều tất nhiên, nhưng không phải ai cũng có đủ kinh nghiệm, thường xuyên được cập nhật kiến thức về chăm sóc, nuôi dạy con và cũng có đủ thời gian để chăm sóc và nuôi dạy con cái. làm theo mọi lời khuyên từ những người có kinh nghiệm… Nhìn chung, có rất nhiều nguyên nhân cả chủ quan và khách quan dẫn đến nhiều sai lầm khi nuôi dạy con cái. Hãy theo dõi bài viết dưới đây của chúng tôi để nắm bắt rõ hơn về những sai lầm và tìm cách sửa chữa nhé.
Mục lục
Ép con luôn học cách chia sẻ
Ba mẹ hay muốn con hào phóng, biết chia sẻ
Mong muốn con trở thành người hào phóng, hoà nhập cộng đồng, nâng cao kỹ năng xã hội, ba mẹ luôn dạy con phải biết chia sẻ đồ chơi. Tuy nhiên, chia sẻ chỉ thật sự có ý nghĩa khi bé sẵn lòng.
Nếu bé không muốn chia sẻ, hay tôn trọng điều đó. Cũng giống việc chúng ta không muốn cho ai mượn, hay mặc chung váy đầm, son phấn. Vậy nên đừng ép bé phải chia sẻ để làm hài lòng người lớn, để được khen ngợi.
Khi lấy việc khen hay chê để ép bé làm điều bé không muốn, bé sẽ chia sẻ một cách giả tạo để lấy lòng. Điều này không đem lại lợi ích gì trong việc giúp bé hiểu ý nghĩa của sự chia sẻ, giúp đỡ, đoàn kết. Đặc biệt với các bé dưới 3 tuổi, các khái niệm chia sẻ, cho đi – nhận lại quá phức tạp để chúng hiểu. Hành động ép phải chia sẻ, trong mắt con trẻ được hiểu như sau:
Thứ nhất, mình đang bị lấy đi món đồ yêu thích. Trẻ con không hiểu từ mượn là gì, chỉ biết món đồ đang bị lấy đi một cách vô lý.
Thứ hai, chỉ cần bạn ấy khóc là mình bị mất đi đồ chơi. Mình sẽ làm điều tương tự nếu muốn đòi món đồ chơi của bạn khác. Từ đó, hình thành các nhận thức lệch lạc ở trẻ.
Vậy phải làm sao để con tự nguyện chia sẻ?
- Thường xuyên tổ chức các trò chơi từ 2 người trở lên để con cảm nhận được niềm vui khi cùng chơi chung.
- Nếu con không muốn chia sẻ món đồ đang chơi, hãy hỏi ý con giữa 2 món đồ khác mà con không còn chơi nữa, con muốn cho bạn mượn cái nào. Khi con chịu chia sẻ thì mới thật lòng khen ngợi.
- Không đánh giá con “ích kỷ” khi con không chia sẻ.
Ép con nói lời xin lỗi
Cũng giống như chia sẻ, đừng gượng ép con nói lời xin lỗi. Khi con cảm nhận được nhờ lời xin lỗi mà tình cảm với ba mẹ, với bạn bè sẽ trở nên dễ chịu và hạnh phúc hơn, con sẽ nói một cách chân thành và tự nhiên hơn. Cũng nhờ vậy mà con sẽ sửa đổi để không lặp lại sai lầm lần nữa.
Khi ép bé nói lời xin lỗi để khẳng định bé làm sai, để hạ bệ cái tôi của bé, chứng minh sự uy quyền của ba mẹ, sẽ dẫn 2 tình huống đều không có kết quả tốt:
- Bé sinh ra hậm hực, không phục trong lòng, lâu ngày không được giải tỏa sẽ tỏ ra ngỗ nghịch.
- Hoặc về sau mọi việc lớn nhỏ đều tùy tiện nói lời xin lỗi. Nhưng trong lòng lại dửng dưng không nhận ra lỗi lầm. Lúc này lời xin lỗi đã bị biến tướng, trở thành công cụ để bé lấp liếm nhanh chóng cho qua chuyện.
Khi bé còn quá nhỏ, đừng nhất thiết phải nói lời xin lỗi. Trước tiên trẻ phải hiểu ra hành vi đó là sai, sai ở chỗ nào, hậu quả của nó. Lúc đó tâm hồn trong sáng của bé đã rất áy náy, và tự buồn trong lòng, không cần ai phải nói thêm. Vì vậy đừng chì chiết, trách móc và ép buộc con nói Xin lỗi. Hãy tạo điều kiện để con tự nguyện nói, thể hiện tấm lòng của con.
Bắt con phải nhẫn nhịn khi gặp bất công
Khi một đứa trẻ bị bắt nạt và muốn “lấy lại công bằng”, nhiều cha mẹ hướng con tới cái thiện sẽ gợi ý con nên bỏ qua và đừng đối đầu. Dĩ hoà vi quý, nhẫn nhịn vừa đủ là đức tính tốt. Nhưng chịu đựng, không dám phản kháng, không dám nêu ra chính kiến thì là hèn nhát.
Cần giúp con phân biệt được đúng sai, không nhân nhượng mù quáng, không âm thầm chịu đựng, không sợ hãi khi bị hù doạ.
Nếu con muốn đòi lại công bằng. Chỉ cần điều con làm không trái đạo đức, không bạo lực hay phản cảm. Thì dù cho có mếch lòng người khác, cũng hãy để con được phản kháng, bảo vệ bản thân, nêu lên chính kiến. Đó cũng điểm xuất phát để con học cách tự bảo vệ, thương yêu và trân trọng bản thân mình.
Không lắng nghe con, dạy con không được phê bình người lớn
Dù bạn có cho phép bé nói ra hay không; thì mọi sự phê bình đều đã và đang diễn ra trong đầu bé. Vậy nên thay vì cấm đoán, hãy lắng nghe xem bé đang nghĩ gì.
Ví dụ khi nhận thấy cô giáo của con đúng là vô lý, làm sai; một số ba mẹ biết vậy nhưng vẫn tặc lưỡi nói với con, cô làm vậy là đúng rồi, tìm lý do biện minh cho cô; để trẻ có sự kính trọng, phép tắc trên dưới cho phù hợp. Hoặc ngược lại, một số ba mẹ khác hùa theo con để con đỡ tủi thân, chê bai thậm tệ cô.
Nếu thật sự cô sai, có thể nói với con “Mẹ cũng không đồng ý với điều cô giáo làm. Tuy nhiên, chúng ta sẽ thử cách làm của cô. Nếu thật sự không hiệu quả, thì chúng ta sẽ nghĩ ra cách khác; và hỏi ý kiến cô liệu có thể áp dụng theo cách mới này không con nhé”.
Không giúp con hiểu về trách nhiệm
Không nên để trẻ có suy nghĩ bé sẽ nhận được tiền khi làm các việc lặt vặt trong nhà. Một số ý kiến cho rằng tiền thưởng là một cách rất hay để… khuyến khích trẻ làm nhiều việc hơn. Nhưng nhà không phải là khách sạn, bố mẹ nên giúp con ý thức được rằng bé là một phần của gia đình và cần đỡ đần bố mẹ. Nếu một đứa trẻ đã sớm không có trách nhiệm; làm sao có thể hi vọng khi chúng lớn lên có thể giữ được công việc hoặc thậm chí hoàn thành việc học tại trường?
Vậy nên hãy giao cho con những việc phù hợp với tuổi của bé như gấp quần áo, quét nhà, rửa bát… Bố mẹ hãy đảm bảo rằng con không phải làm việc quần quật như nô lệ; nhưng cũng không thảnh thơi như chỉ là khách trong nhà. Đó thực sự là một cách nuôi dạy trẻ con thiếu kinh nghiệm.